“ตู้เตี้ยนจื่อ” หมู่บ้านไร้คาร์บอนในชนบทจีน จุดหมายใหม่การท่องเที่ยวและพลังงานสะอาด

ในช่วงเทศกาลดอกแพร์บานประจำเดือนเมษายน “หมู่บ้านตู้เตี้ยนจื่อ” กลางหุบเขาของมณฑลหูเป่ย ประเทศจีน ต้อนรับนักท่องเที่ยวกว่า 50,000 คนภายในเวลาเพียงสองวัน โดยมีไฮไลต์เป็น หมู่บ้านไร้คาร์บอน (Zero-Carbon Village) ที่สร้างความประทับใจด้วยโคมไฟพลังแสงอาทิตย์พร้อมระบบกักเก็บไฟฟ้า, สถานีชาร์จรถยนต์ไฟฟ้ากำลังสูง และครัวปรุงอาหารแบบไฟฟ้าเต็มรูปแบบ—all powered by green energy.

จุดกำเนิดใหม่ของ “หมู่บ้านพลังงานสะอาด” ที่ระดับความสูงกว่า 1,200 เมตร

ตู้เตี้ยนจื่อ ตั้งอยู่ในอำเภอบ่าตง เขตปกครองตนเองชนเผ่าถูเจียและเหมียว เมืองเอินซือ โดดเด่นด้วยวิวของ หุบเขาอู่เสีย ที่ทอดยาวในสายหมอก ดอกแพร์ที่บานสะพรั่งบนเนินเขา และบรรยากาศกลิ่นหอมอ่อนของฤดูใบไม้ผลิ นักท่องเที่ยวสัมผัสกับนวัตกรรมได้ตั้งแต่เบาะนั่งในโซนอาหารที่สามารถชาร์จโทรศัพท์ผ่านพลังงานแสงอาทิตย์

“โต๊ะชาร์จมือถือได้ด้วย!?” – นักท่องเที่ยวชื่อคุณถันเอ่ยด้วยความประหลาดใจ

จากหมู่บ้านโดดเดี่ยว…สู่โมเดลหมู่บ้านพลังงานหมุนเวียน 100%

หมู่บ้านแห่งนี้มีแผงโซลาร์เซลล์ติดตั้งอยู่แทบทุกที่ ไม่ว่าจะเป็นหลังคาบ้าน ศาลา คอกไก่ หรือคอกหมู โดยสามารถผลิตไฟฟ้าได้ถึง 1,800 กิโลวัตต์ชั่วโมงต่อชั่วโมง ซึ่งเพียงพอสำหรับการใช้ไฟในทั้งหมู่บ้านตลอดทั้งวัน

ก่อนหน้านี้ หมู่บ้านเคยเผชิญปัญหาไฟฟ้าขัดข้องบ่อยครั้งโดยเฉพาะในฤดูพายุ ระบบสายส่งเดิมไม่สามารถรองรับความต้องการได้ แต่การลงทุนด้านโครงสร้างพื้นฐานใหม่ ได้เปลี่ยนวิถีชีวิตของชาวบ้านอย่างสิ้นเชิง

“เมื่อก่อนเราจุดฟืนให้แสงสว่าง ทุกบ้านเต็มไปด้วยควัน” – หู เต๋ออัน ชาวบ้านวัย 75 ปี เล่าถึงอดีต

พลังงานสะอาดแบบหมุนเวียน: เปลี่ยนของเสียเป็นพลังงานและปุ๋ย

ไฮไลต์สำคัญอีกอย่างคือระบบ พลังงานชีวมวล ที่ติดตั้งในศูนย์เลี้ยงหมูพื้นเมืองของหมู่บ้าน ซึ่งผลิตหมูได้กว่า 4,000 ตัวต่อปี โดยใช้มูลสัตว์และเศษอาหารจากครัวเรือนในการผลิต ก๊าซชีวภาพ (Biogas) ที่เปลี่ยนเป็นไฟฟ้า ปุ๋ย และก๊าซสำหรับใช้งานในครัวเรือน

ซู เหล่ย วิศวกรอาวุโสจากสถาบันวิจัยไฟฟ้าหูเป่ย กล่าวว่า ระบบนี้ออกแบบให้ทำงานแบบวงจรปิด ได้แก่:

ชีวมวล → ก๊าซชีวภาพ → พลังงานไฟฟ้า → ปุ๋ย ซึ่งช่วยลดคาร์บอนได้อย่างเป็นระบบ พร้อมถังเก็บก๊าซขนาด 80 ลูกบาศก์เมตร เพื่อรองรับการใช้พลังงานในเวลากลางคืน

“ทุกวันนี้ เราประหยัดค่าไฟ ค่าปุ๋ย และค่ากำจัดของเสียได้ถึงปีละกว่า 60,000 หยวน” – เฟิง ไฉ่หลง เกษตรกรในพื้นที่กล่าว

สู่ระบบไมโครกริดและโครงข่ายพลังงานอัจฉริยะ

หมู่บ้านตู้เตี้ยนจื่อกำลังก้าวเข้าสู่อนาคตด้วยการติดตั้งระบบ ไมโครกริด (Microgrid) ที่รวมพลังงานลม พลังงานแสงอาทิตย์ และระบบจัดการพลังงานแบบยืดหยุ่นในรูปแบบ “ต้นกำเนิด–โครงข่าย–โหลด–จัดเก็บ” (Source–Grid–Load–Storage)

ปี 2024 หมู่บ้านมียอดใช้ไฟฟ้าสูงถึง 537,000 kWh เพิ่มขึ้น 188% จากปี 2022 และผลิตพลังงานหมุนเวียนได้ถึง 1.44 ล้าน kWh ต่อปี ซึ่งช่วยลดการใช้ถ่านหินได้ 472 ตัน และลดการปล่อย CO₂ ได้ถึง 1,436 ตัน

“เรามีกำลังผลิตพลังงานหมุนเวียนรวม 1,871 กิโลวัตต์ และสามารถจ่ายไฟฟ้าเขียวให้ทั้งหมู่บ้าน พร้อมขายส่วนเกินกลับสู่ระบบไฟฟ้าภายนอกได้ด้วย” – หยาง หลิน จากคณะกรรมการพัฒนาและปฏิรูปเขตปกครองตนเองฯ กล่าว

หมู่บ้านไร้คาร์บอน = ต้นแบบของชนบทแห่งอนาคต

ตู้เตี้ยนจื่อกลายเป็นต้นแบบของ “หมู่บ้านไร้คาร์บอนในจีน” ที่ผสานนวัตกรรม พลังงานหมุนเวียน วิถีชุมชน และการท่องเที่ยวเข้าด้วยกันอย่างลงตัว ถือเป็นความสำเร็จที่ตอบโจทย์เป้าหมาย “Dual Carbon” ของจีนในการลดการปล่อยคาร์บอนและมุ่งสู่ความเป็นกลางทางคาร์บอนในปี 2060

นอกจากนี้ เมื่อวันที่ 22 กรกฎาคม 2024 “หมู่บ้านม่าโอน่า” ในนครอู๋จื้อซาน มณฑลไห่หนาน ทางตอนใต้ของประเทศจีน ได้รับใบรับรอง “หมู่บ้านไร้คาร์บอน” แห่งแรกของมณฑลไห่หนาน และเป็นแห่งที่สองของประเทศจีน ซึ่งไม่เพียงแต่เป็นการรับรองความสำเร็จของหมู่บ้านม่าโอน่าในการพัฒนาอย่างเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม แต่ยังถือเป็นการสร้างมาตรฐานใหม่ให้กับแนวทางการฟื้นฟูชนบทของจีนอีกด้วย

ประเทศจีน ยังมีรายชื่ออีกกว่า 29 หมู่บ้าน ที่อยู่ระหว่างการดำเนินโครงการ “China Zero‑Carbon Villages Promotion Project” ซึ่งเป็นโครงการนำร่องแรกของรัฐบาลจีน