
วิทย์นอกแล็บ: จุดพลัง SE ไทย เปลี่ยนวิทยาศาสตร์ให้เป็นพลังขับเคลื่อนสังคมสู่ความยั่งยืน ดัน 2 โมเดลกิจการเพื่อสังคมจากโครงการ Banpu Champions for Change ที่ใช้ “วิทย์+ใจ” สร้างการเปลี่ยนแปลงด้านสิ่งแวดล้อม
ใครว่า “วิทยาศาสตร์” เป็นเรื่องไกลตัว? วันนี้วิทยาศาสตร์กำลังออกมาจากห้องทดลอง เพื่อกลายเป็นพลังที่ช่วยแก้ปัญหาสังคมและสิ่งแวดล้อมอย่างเป็นรูปธรรม ไม่ว่าจะเป็นการลดปริมาณขยะล้นเมือง การแปลงของเหลือทิ้งให้กลับมามีค่า หรือการฟื้นฟูป่าที่เสื่อมโทรมให้กลับมาสมบูรณ์

โครงการ “พลังเปลี่ยนแปลงเพื่อสังคม” (Banpu Champions for Change: BC4C) โดยบริษัท บ้านปู จำกัด (มหาชน) และ ChangeFusion ได้สนับสนุนผู้ประกอบการเพื่อสังคมรุ่นใหม่มากว่า 14 ปี และในปีนี้ได้ผลักดัน SE ที่นำ “วิทยาศาสตร์” และ “หัวใจ” มาใช้สร้างกิจการเพื่อสังคมที่ตอบโจทย์ด้านสิ่งแวดล้อมอย่างแท้จริง ตัวอย่างที่โดดเด่นคือ JAIKLA (ใจกล้า) และ The Next Forest ซึ่งพิสูจน์แล้วว่าวิทยาศาสตร์คือพลังที่เปลี่ยนโลกได้
JAIKLA แปลงขยะอินทรีย์ให้เป็นโปรตีนคุณภาพสูงสำหรับสัตว์เลี้ยง
JAIKLA (BC4C รุ่นที่ 9) มองกองผักผลไม้เหลือทิ้งไม่ใช่ “ขยะ” แต่คือวัตถุดิบที่มีคุณค่า ด้วยการใช้ หนอนแมลงวันลาย (Black Soldier Fly: BSF) แปรรูปขยะอินทรีย์ให้เป็น โปรตีนสะอาดและปลอดภัย สำหรับทำอาหารสุนัข

เบื้องหลังความสำเร็จคือการใช้ วิทยาศาสตร์การอาหารและเทคโนโลยีด้านโภชนาการแม่นยำ (Precision Nutrition) เพื่อวิเคราะห์คุณค่าทางอาหาร เช่น กรดอะมิโน ไขมัน วิตามิน และแร่ธาตุ เพื่อให้มั่นใจว่าผลิตภัณฑ์มีคุณค่าทางโภชนาการสูงสุด

“เราทดสอบทางวิทยาศาสตร์อย่างเข้มงวด เพื่อให้มั่นใจว่าผลิตภัณฑ์ปลอดภัยต่อสัตว์เลี้ยงและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ปัจจุบันเราลดขยะอินทรีย์ได้กว่า 60 ตันต่อปี และลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกกว่า 110 ตันคาร์บอนไดออกไซด์”
— โด่ง-อิทธิกร เทพมณี, ผู้ร่วมก่อตั้ง JAIKLA

The Next Forest ฟื้นฟูป่าแบบครบวงจร ด้วยศาสตร์และศิลป์แห่งการจัดการ
การปลูกป่าไม่ใช่แค่การโปรยเมล็ดพันธุ์ The Next Forest (BC4C รุ่นที่ 11) ใช้ วิทยาศาสตร์ป่าไม้ และข้อมูลระบบนิเวศ เพื่อออกแบบพื้นที่ฟื้นฟู เลือกชนิดพันธุ์ไม้ที่เหมาะสม และติดตามผลอย่างเป็นระบบ
ทีมงานยังวิเคราะห์ปริมาณการกักเก็บคาร์บอน ความหลากหลายทางชีวภาพ และการกักเก็บน้ำ เพื่อให้การฟื้นฟูป่าเกิดผลลัพธ์ที่ยั่งยืน ต้นไม้ทุกต้นที่ปลูกจึงไม่เพียงเพิ่มพื้นที่สีเขียว แต่ยังช่วยดูดซับก๊าซเรือนกระจกและช่วยชะลอวิกฤตสภาพภูมิอากาศ

“การฟื้นฟูป่าคือการเข้าใจระบบนิเวศด้วยวิทยาศาสตร์ และสร้างสมดุลธรรมชาติด้วยศิลปะ เราหวังว่าเรื่องราวของเราจะเป็นแรงบันดาลใจให้คนรุ่นใหม่หันมาใส่ใจสิ่งแวดล้อม”
— ปาย-จุฑาธิป ใจนวล, ผู้ร่วมก่อตั้ง The Next Forest
บ้านปู ผลักดัน SE ไทยใช้วิทยาศาสตร์สร้างอนาคตที่ยั่งยืน
รัฐพล สุคันธี ผู้อำนวยการสายอาวุโส – สื่อสารองค์กร บริษัท บ้านปู จำกัด (มหาชน) กล่าวว่า
“บ้านปูเชื่อมั่นในพลังคนรุ่นใหม่ และเชื่อว่าวิทยาศาสตร์คือกุญแจสำคัญที่ช่วยแก้ปัญหาสังคมและสิ่งแวดล้อม เราพร้อมสนับสนุน SE ที่ใช้วิธีคิดเชิงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีในการสร้างการเปลี่ยนแปลงที่ยั่งยืน”

นอกจาก JAIKLA และ The Next Forest โครงการยังสนับสนุน SE อื่น ๆ เช่น แสนบุญฟาร์ม ที่ใช้เทคโนโลยีการเกษตรเพิ่มมูลค่าผลผลิต และ DDEXP ที่นำ Gamification มาช่วยดูแลสุขภาพสมองผู้สูงอายุ
ร่วมสร้างการเปลี่ยนแปลงไปด้วยกัน
ทุกกิโลกรัมของขยะที่ถูกแปรรูปเป็นโปรตีน และทุกต้นไม้ที่หยั่งรากบนผืนดิน ล้วนคือพลังเล็ก ๆ ที่ขับเคลื่อนโลกให้ยั่งยืน
- สนับสนุน JAIKLA: facebook.com/jaiklapet
- ร่วมกิจกรรมกับ The Next Forest: facebook.com/Thenextforest
- ติดตามโครงการ Banpu Champions for Change: facebook.com/banpuchampions

