ผลงานนวัตกรรมจุลินทรีย์ “BioD I” จาก วว. คว้ารางวัลชมเชยในงานมหกรรมงานวิจัยแห่งชาติ 2568 ช่วยเกษตรกรลดเผาตอซัง-ลดปุ๋ยเคมี เพิ่มความยั่งยืนให้ภาคเกษตรไทย
ในยุคที่ปัญหาฝุ่น PM 2.5 จากการเผาตอซังฟางข้าว ยังคงเป็นโจทย์ใหญ่ของภาคการเกษตรและสิ่งแวดล้อม นวัตกรรมจุลินทรีย์ “BioD I” จากสถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (วว.) ได้รับการยอมรับในระดับประเทศ ด้วยการคว้ารางวัลชมเชยจากเวที Thailand Research Expo 2025 Award ซึ่งจัดขึ้นในงานมหกรรมงานวิจัยแห่งชาติ 2568

“BioD I” ทางเลือกใหม่ ลดการเผา ย่อยฟางได้ใน 7 วัน
จุดเด่นของผลงานนี้คือการใช้กลุ่มจุลินทรีย์คัดเลือกภายใต้ชื่อ “BioD I” เพื่อย่อยสลายตอซังและฟางข้าวหลังการเก็บเกี่ยวโดยไม่ต้องเผา กลุ่มจุลินทรีย์สามารถทำให้ตอซังนิ่มลงภายใน 1 สัปดาห์ ช่วยให้ไถกลบง่ายขึ้น เพิ่มอินทรียวัตถุในดิน และยังช่วยลดการพึ่งพาปุ๋ยเคมีได้อย่างเห็นผล

โดยมีการออกแบบชุดบ่มเลี้ยงหัวเชื้อขนาด 500 ลิตร ที่สามารถผลิตหัวเชื้อได้ต่อเนื่อง ติดตั้งในวิสาหกิจชุมชนทั้ง 7 อำเภอของจังหวัดปทุมธานี เพื่อให้เกษตรกรเข้าถึงเทคโนโลยีนี้ได้ โดยไม่มีค่าใช้จ่าย

- หัวเชื้อ 1 ลิตร สามารถขยายเป็น 100 ลิตรใน 24 ชั่วโมง
- ใช้ได้กับพื้นที่นา 5 ไร่
ปัจจุบัน มีเกษตรกรกว่า 70 ราย ใช้ BioD I กับพื้นที่รวมกว่า 2,000 ไร่ และสามารถลดการใช้ปุ๋ยเคมีลงได้ไม่ต่ำกว่า 20% พร้อมทั้งคาดว่า จะสามารถเปลี่ยนพฤติกรรมเกษตรกรมาใช้วิธีย่อยสลายแทนการเผาได้มากถึง 60%

ผลงานวิจัยจาก วว. ที่ต่อยอดสู่ชุมชน
ผลงานนี้นำโดย ผศ.ดร.วีรชัย อาจหาญ ผู้ว่าการ วว. และ ดร.อัญชนา พัฒนาสุพงษ์ ผู้อำนวยการห้องปฏิบัติการทดสอบการสลายตัวทางชีวภาพของวัสดุ ศูนย์พัฒนาและวิเคราะห์สมบัติของวัสดุ วว. ซึ่งได้แสดงให้เห็นถึงการต่อยอดงานวิจัยสู่การใช้จริงในภาคเกษตร
นอกจากนี้ วว. ยังได้รับโล่ขอบคุณจากสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) โดย ดร.ปริยะดา วิสุทธิแพทย์ ผู้อำนวยการสำนักสื่อสารองค์กร เป็นผู้แทนรับมอบ ในฐานะหน่วยงานที่นำผลงานวิจัยและนวัตกรรมเข้าร่วมจัดแสดงมากถึง 11 ผลงานภายในงาน


