"จระเข้" ปั้นโมเดลสิ่งแวดล้อม เปลี่ยนขยะพลาสติกกลายเป็นห้องเรียน

เปลี่ยนขยะพลาสติกให้กลายเป็นห้องเรียน: โมเดลสิ่งแวดล้อมจาก “จระเข้” ที่อาจเปลี่ยนอนาคตการศึกษาไทย ไม่ใช่แค่กำจัดของเสีย แต่เปลี่ยนขยะให้เป้นทรัพยากรที่มีคุณค่าทางการศึกษา

คุณเคยคิดไหมว่า ขวดน้ำพลาสติกที่เราทิ้งทุกวัน อาจกลายเป็นโต๊ะเรียนให้เด็กนักเรียนได้?

ท่ามกลางวิกฤตขยะที่ประเทศไทยต้องเผชิญ—โดยเฉพาะพลาสติกที่กลายเป็นปัญหาระดับชาติ—โครงการ “จระเข้คัดสรร” กำลังแสดงให้เห็นว่าการรีไซเคิลไม่ใช่แค่เรื่องของการกำจัดของเสีย แต่สามารถเปลี่ยนขยะให้เป็นทรัพยากรใหม่ที่มี “คุณค่า” อย่างแท้จริง

ในปี 2567 ประเทศไทยมีปริมาณขยะสูงถึง 28–29 ล้านตันต่อปี ขณะที่ปัญหา ไมโครพลาสติก เริ่มรุกล้ำเข้าสู่ห่วงโซ่อาหารและกระทบสุขภาพคนโดยตรง โครงการ “จระเข้คัดสรร” ปีที่ 4 โดยบริษัท จระเข้ คอร์ปอเรชั่น จำกัด จึงตั้งเป้าเปลี่ยนขยะพลาสติกเป็น “ห้องเรียนมีชีวิต” เพื่อยกระดับคุณภาพสิ่งแวดล้อมและการศึกษาไปพร้อมกัน

โต๊ะเก้าอี้รีไซเคิล 400 ชุด = ขวดน้ำ 28,000 ขวด

จระเข้ส่งมอบ ชุดโต๊ะ-เก้าอี้นักเรียนรักษ์โลก จำนวน 400 ชุด ให้แก่โรงเรียนและหน่วยงานภาครัฐในพื้นที่กรุงเทพฯ และสระบุรี ซึ่งผลิตจากพลาสติก PET รีไซเคิลถึง 20% หรือเทียบเท่าขวดน้ำ 500 มล. จำนวนกว่า 28,000 ขวด นอกจากจะลดขยะแล้ว ยังลดการปล่อยคาร์บอนเทียบเท่าได้ถึง 577.36 กิโลกรัม CO2e

จุดที่น่าสนใจคือ ขวดน้ำเหล่านี้มาจากการคัดแยกภายในองค์กรจระเข้และ 11 โรงเรียนที่เข้าร่วมโครงการ ซึ่งช่วยปลูกฝังให้เยาวชนเห็น “มูลค่า” ที่ซ่อนอยู่ในขยะ และสร้างวงจรเศรษฐกิจหมุนเวียนอย่างเป็นรูปธรรม

จากองค์กรสู่ชุมชน: แบบอย่างของ Circular Economy ที่เริ่มต้นจากการลงมือทำ

โครงการนี้ไม่ได้เกิดขึ้นเพียงชั่วคราว แต่เริ่มต้นตั้งแต่ปี 2565 ด้วยการคัดแยกขยะจากสำนักงานใหญ่และโรงงาน แล้วนำมาผลิตเป็นถังขยะรีไซเคิล ก่อนจะขยายความร่วมมือไปยังโรงเรียนในชุมชน พร้อมกิจกรรมให้ความรู้เกี่ยวกับการแยกขยะและความสำคัญของการรีไซเคิล

วรพจน์ ตั้งมนัสวงศ์ ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการใหญ่ สายงานการตลาด บริษัท จระเข้ คอร์ปอเรชั่น จำกัด

มาถึงปีที่ 4 โครงการก้าวไกลขึ้นอีกขั้น ด้วยการแปรรูปพลาสติกเป็นโต๊ะเก้าอี้ที่ใช้งานได้จริง พร้อมสร้างสภาพแวดล้อมการเรียนรู้ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม และช่วยส่งเสริม “ห้องเรียนสีเขียว” อย่างยั่งยืน

วรพจน์ ตั้งมนัสวงศ์ ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการใหญ่ สายงานการตลาด บริษัท จระเข้ คอร์ปอเรชั่น จำกัด กล่าวว่า ตลอดระยะเวลาของโครงการ จระเข้สามารถจัดการขยะรีไซเคิลได้แล้วกว่า 170,000 กิโลกรัม และลดการปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์มากกว่า 600,000 kgCO2e หรือเทียบเท่าการปลูกต้นไม้กว่า 60,000 ต้น

ไม่ใช่แค่ CSR แต่คือการออกแบบอนาคตใหม่ร่วมกับเยาวชน

จระเข้ยังนำแนวคิด เศรษฐกิจหมุนเวียน (Circular Economy) มาปรับใช้จริงในองค์กร เช่น ของขวัญพรีเมียมที่ทำจากวัสดุรีไซเคิล ซึ่งสะท้อนการใช้ทรัพยากรอย่างรู้คุณค่า—ไม่ใช่แค่เพื่อแสดงความรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อม แต่เพื่อ “สร้างแรงบันดาลใจ” ให้คนอื่นร่วมลงมือ

เพราะการแก้ปัญหาสิ่งแวดล้อม ไม่สามารถทำได้เพียงคนเดียว แต่ต้องอาศัยพลังจากภาคธุรกิจ ชุมชน และภาครัฐในการเปลี่ยนแปลงเชิงระบบ

โมเดลที่ควรถูกเลียนแบบ?

โครงการ “จระเข้คัดสรร” อาจเป็นเพียงจุดเริ่มต้นเล็ก ๆ แต่สะท้อนแนวคิดที่ยิ่งใหญ่—ว่าเราทุกคนมีบทบาทในการเปลี่ยนแปลงโลก ไม่ว่าคุณจะเป็นเด็กนักเรียน พนักงานในบริษัท หรือผู้บริหารระดับสูง ขยะชิ้นเล็ก ๆ ก็อาจสร้างห้องเรียนแห่งอนาคตได้

คำถามคือ… องค์กรอื่น ๆ จะพร้อมเดินตามแนวทางนี้หรือยัง?